Bu səhv başınıza böyük bəlalar aça bilər.
Asqırmanı saxlamaq zərərsiz bir refleks kimi görünsə də, əslində ciddi sağlamlıq risklərinə səbəb ola bilər. Xüsusilə qulaq, beyin və damar sistemində ani təzyiqə səbəb olan bu vərdişə diqqətlə yanaşmaq lazımdır.
TurpKimi.com xəbər verir ki, asqırmaq bədənin özünü müdafiə mexanizmlərindən biridir və kənardan gələn mikrobları, tozları və ya qıcıqlandırıcı maddələri güclü bir reflekslə xaric etməyi hədəfləyir. Lakin cəmiyyətdə narahatlıq yaratmamaq və ya utanmaq kimi səbəblərlə bu təbii refleksi saxlamaq bir vərdiş halına gələ bilər. Halbuki bu davranış gözlənildiyindən daha təhlükəli nəticələrə yol aça bilər.
Asqırmağı saxlamaq — qulaq pərdəsindən beyin damarlarına qədər bir çox nahiyədə ciddi problemlərə səbəb ola bilər. Çünki anidən təzyiq dəyişər.
ASQIRMA NƏDİR VƏ NİYƏ BAŞ VERİR?
Asqırmaq burnun iç səthini qıcıqlandıran maddələrə qarşı bədənin göstərdiyi müdafiə refleksidir.
Tənəffüs yollarına daxil olan toz, polen, mikrob və ya qıcıqlandırıcı hər hansı bir maddə sinir uclarını xəbərdar edərək beyinə "asqır" siqnalı göndərir.
Bu siqnal, döş qəfəsi əzələlərinin yığılması ilə birlikdə ağız və burun yolu ilə yüksək təzyiqli hava çıxışı yaradır.
Orta hesabla bir asqırıq saatda 150 km sürətə çata bilər.
NİYƏ ASQIRMAQ SAXLANMAMALIDIR?
1. Beyin damarlarında təzyiq artımı
Asqırma prosesi saxlanıldıqda çıxmalı olan təzyiq daxilə yönəlir.
Bu vəziyyət beyin damarlarında ani təzyiq artımına səbəb ola bilər.
Çox nadir hallarda bu damarların partlamasına və ya ani baş ağrılarına səbəb ola bilər.
2. Qulaq pərdəsinin zədələnməsi
Burun və qulaq arasında “östaki borusu” adlı bir kanal var.
Saxlanılan asqırıq bu kanala yönələrək orta qulağa təzyiq edir.
Nəticədə qulaq pərdəsində yırtılma, təzyiq dəyişiklikləri və ya eşitmə itkisi baş verə bilər.
3. Tənəffüs yollarında zədə
Havanın çıxacaq yer tapa bilməməsi nəfəs borusu və ağciyərlərdə mikro zədə yarada bilər.
Xüsusilə astma, bronxit kimi xəstəliyi olan insanlar üçün risk daha yüksəkdir.
4. Damar tıxanıqlığı və anevrizma riski
Çox nadir olsa da, saxlanılan asqırıq bəzi insanlarda mövcud damar zəifliyini aktivləşdirə bilər.
Anevrizma (damar baloncuğu) yaranması və ya partlaması riski belə təzyiq anlarında artır.
5. Qırtlaq və boğaz yaralanmaları
Asqırma zamanı hava yüksək təzyiqlə boğazdan keçir.
Əgər bu təzyiq saxlanılarsa, qırtlaqda və ya farinksdə mikro yırtıqlar ola bilər.
Bu yırtıqlar danışıq çətinliyi, boğaz ağrısı və ya infeksiyalara səbəb ola bilər.
MÜTƏXƏSSİSLƏR NƏ DEYİR?
Qulaq-burun-boğaz mütəxəssisləri asqırığın saxlanmasını “lazımsız və riskli” bir davranış kimi qeyd edirlər.
Xüsusilə burun bağlanaraq saxlanılan asqırmalar ən təhlükəlisidir.
“Asqırmalı olduğunuzda, bunu təhlükəsiz və düzgün şəkildə edin” tövsiyəsi tez-tez vurğulanır.
ASQIRARKƏN NƏ ETMƏLİYİK?
Asqırığı saxlamaq əvəzinə onu düzgün şəkildə yönləndirmək lazımdır.
Dirsəyinizin iç tərəfinə və ya salfetə asqırın.
Əgər salfet istifadə etmisinizsə, dərhal atın və əllərinizi yuyun.
Ətrafda insanlar varsa, sosial məsafə qaydasına diqqət edin.
ASQIRMAĞI SAXLAMAQ KİMLƏR ÜÇÜN DAHA TƏHLÜKƏLİDİR?
Yüksək təzyiq (hipertoniya) xəstələri
Anevrizma keçmişi olan şəxslər
Qulaq pərdəsində həssaslığı olanlar
Tənəffüs xəstəlikləri olan insanlar
Uşaqlar və yaşlılar
Vüsalə Əlövsətqızı, TurpKimi.com